සටහන.. ජයසිංහ වීරසේකර
මරණය පොදු ලෝක සත්යයක්. ඒ ඉරණම ඕනෑම කෙනෙකුට පොදුයි. එහෙත් මරණයක් සිදු වන්නේ ජිවත් වී සිටින්නන් මහත් වේදනාවක ගිල්වා දමමින්. ලෝකයේ විවිධ අවමංගල චාරිත්ර පවතින්නේ ඒ අවස්ථා දරා ගැනීමටයි. සමහර රටවල පවතින අරුම පුදුම සහ වෙනස් අවමංගල චාරිත්ර අපි ඔබට කියන්නම්
ඉන්දුනීසියාව
Ngaben උත්සවය ඔවුන්ගේ අවමංගල චාරිත්රයයි. මෙම චාරිත්රයෙන් මියගිය පුද්ගලයාගේ දේහය ආදාහනය කිරීම සහ අළු විශේෂ සොහොනක තැන්පත් කිරීම සිදු කරනවා. ඔවුන් මුලින්ම සිරුර රෙදි කඩකින් ඔතා උණ බම්බු වේදිකාවක් මත තබනවා. ඊට පස්සේ, එය ගිනි තබා එය පිළිස්සීම ආරම්භ කරනවා. ආදාහනය අවසන් වූ පසු, ඔවුන් අළු එකතු කර සොහොනක වළලනු ලබනවා.
අයර්ලන්තය
අයර්ලන්තයේ, මියගිය අය වෙනුවෙන් කුඩා සාදයක් පැවැත්වීම සම්ප්රදායකි. එය සාමාන්යයෙන් පවුලේ අයට සහ මිතුරන්ට මතකයන් බෙදා ගැනීමට සහ එකිනෙකාට සහයෝගය දැක්වීමට එකට එකතු විය හැකි කටයුත්තක්. මෙය බොහෝ විට සිදු වන්නේ මියගිය පුද්ගලයාගේ නිවසේ වන අතර එය සාමාන්යයෙන් සිදුවන්නේ අවමංගල්යයට පෙර දින රාත්රියේ . මෙම රැස්වීම්වලදී සාමාන්යයෙන් මත්පැන් පිරිනමනු ලබනවා, මන්ද එය ශෝකයේ වේදනාව සමනය කිරීමට උපකාරී වන බව ඔවුන් විශ්වාස කිරීමයි.
ජපානය
ජපානයේ මළවුන්ට ගෞරව කරන ජපන් බෞද්ධ සම්ප්රදාය බොන් උත්සවයයි. එය වාර්ෂිකව ගිම්හානයේදී සිදු වන අතර දින තුනක් පවත්වනවා. මෙම කාලය තුළ මිනිසුන් තම මුතුන් මිත්තන්ගේ සොහොන් පිරිසිදු කිරීමට හා යාඥා කිරීමට පැමිණෙනවා. ඔවුන් සොහොන් මත තැබීමට ආහාර සහ මල් ද ගෙන එනවා උත්සවයේ අවසාන දිනයේ දී, සෑම කෙනෙකුම පහන් කූඩු රැගෙන වීදි හරහා පාවෙන පෙරහැරකට සහභාගී වෙනවා.
චීනය
චීනයේ චන්ද්ර දින දර්ශනයේ හත්වන මාසය හඳුන්වන්නේ අවතාර මාසය ලෙසයි. ඒ මළවුන්ගේ ආත්මයන්ට ඔවුන්ගේ ජීවමාන ලෝකයට ආපසු යා හැකි බව ඔවුන් විශ්වාස කරන කාලයක්. මෙම මාසය තුළ මිනිසුන් මෙම ප්රේතයන් සංසිඳවීම සඳහා ආහාර හා තෑගිබෝග පිරිනමනවා ඔවුන් විශේෂ උත්සව පවත්වන අතර ආත්මයන් කෝපයට පත් කළ හැකි ක්රියාකාරකම් වලින් වැළකී සිටිනවා.
කෙන්යාව
මසායි වැසියන්ට මියගිය පුද්ගලයා ගසක මිහිදන් කිරීමේ අද්විතීය අවමංගල්ය චාරිත්රයක් තිබෙනවා. ඔවුන් එසේ කරන්නේ පුද්ගලයාගේ ආත්මය දෙවියන් වහන්සේට සමීප වීමට හැකි වන පරිදි යි. ඔවුන් මුලින්ම ශරීරය සත්ව හම්වලින් ඔතා පසුව ගසක් මත තබනව. ඉන්පසු ඔවුන් ගස කුණුවලින් පුරවා එය වටා වේදිකාවක් ගොඩනඟා පවුලේ අයට වාඩි වී වැලපෙන්නට සකස් කරනවා.
නේපාලය
නේපාලයේ බෞද්ධ සම්ප්රදායට අනුව මළවුන්ට අහසේ භූමදානය කළ යුතුයි. එය ටිකක් අමුතු පන්නයේ චාරිත්රයක්. ගිජුලිහිණියන්ට අනුභව කළ හැකි පරිදි ශරීරය විවෘතව තැබීම එලෙස හඳුන්වනවා.ගිජුලිහිණියන් ශරීරය සම්පූර්ණයෙන්ම පරිභෝජනය කරන බව සහතික කිරීම සඳහා පවුලේ අය සාමාන්යයෙන් දෙණ අසල රැඳී සිටිනවා. ඉන්පසු ඔවුන් ඇටකටු එකතු කර විශේෂ සොහොනක වළලනු ලබනවා.
මෙවැනි අරුම පුදුම චාරිත්ර බොහොමයක් ලෝකයේ විවිධ රටවල දක්නට ලැබෙනවා.ඒවා එකිනෙකට වෙනස් වන්නේ සංස්කෘතිමය කාරණා හේතුවෙන්.
